Opgericht in 2011 als reactie op een groeiend aantal gedupeerden van fraude en een duidelijk gebrek aan een centraal aanspreekpunt, is de FraudeHelpdesk inmiddels niet meer weg te denken uit het Nederlandse landschap. Tijd voor een goed gesprek met directeur-bestuurder Henriëtte Bongers.
Henriette, in welke behoefte voorzien jullie?
Sinds 2011 zijn we uitgegroeid van een kleine telefonische hulplijn in een kelder tot een landelijk loket dat jaarlijks zo’n 60.000 mensen helpt met advies over (pogingen tot) fraude. Onze ondersteuning is gratis en bestaat uit het bieden van een luisterend oor, geruststelling, praktisch advies over vervolgstappen en tips om schade te beperken.
Daarnaast bieden we de service aan om mensen te beschermen tegen phishing, spam en andere vormen van online fraude; de valse e-mail check. Jaarlijks ontvangen we zo’n 600.000 meldingen van verdachte e-mails van particulieren en bedrijven. Deze service helpt gebruikers snel te achterhalen of een ontvangen bericht legitiem is of juist een poging tot oplichting bevat.
Bewustwording en educatie zijn cruciaal. Onze missie richt zich niet alleen op het informeren van mensen, maar ook op het versterken van hun digitale zelfredzaamheid.
Henriette bongers
Op jullie website maken jullie onderscheid tussen privé en zakelijk. Hoe zit dat?
Particulieren en ondernemers hebben verschillende behoeften en worden geconfronteerd met uiteenlopende fraudevormen. Particulieren zoeken vaak geruststelling of willen weten hoe ze zichzelf kunnen beschermen. Ondernemers hebben daarentegen vaak te maken met specifiek zakelijke fraude, zoals factuurfraude, CEO-fraude of acquisitiefraude.
Ondernemers hebben vaak minder tijd en zijn vooral op zoek naar praktische oplossingen en snel advies. Ze willen weten hoe ze fraude direct kunnen aanpakken zonder dat het hun bedrijfsvoering te veel verstoort. Dit onderscheid maakt dat wij onze communicatie en adviezen specifiek afstemmen op de doelgroep.
Zien jullie ook de verschuiving van offline naar online?
Zeker! Een enorme toename van meldingen, met name op het gebied van phishing. Ook worden mensen vaak direct benaderd via e-mails, sms-berichten en telefoontjes die gebaseerd zijn op gelekte persoonsgegevens of informatie die ze zelf via social media hebben gedeeld. De oplichters komen steeds betrouwbaarder over, omdat ze over allerlei persoonlijke informatie beschikken waarvan je denkt dat niemand anders dat kan weten. Dit maakt gedigitaliseerde fraude effectiever en de schadebedragen per slachtoffer hoger.
Bovendien maken fraudeurs de laatste jaren gebruik van steeds geavanceerdere technieken zoals AI en hebben ze toegang tot kant-en-klare fraude-oplossingen die eenvoudig online te koop zijn. Fraude is de afgelopen jaren steeds persoonlijker, geraffineerder en digitaler geworden. Het wordt steeds moeilijker om echt en nep van elkaar te onderscheiden.
Jullie missie en die van ‘Unlock Digitale Weerbaarheid’ lijken goed op elkaar aan te sluiten?
Zo zie ik dat ook. Bewustwording en educatie zijn cruciaal. Onze missie richt zich niet alleen op het informeren van mensen, maar ook op het versterken van hun digitale zelfredzaamheid. Dat doen we via een gerichte doelgroepbenadering, maar ook door samenwerkingen aan te gaan met offline kanalen, zoals bibliotheken en buurtcentra, om kennis toegankelijk te maken voor iedereen. Daarnaast geloven we in het ‘train-de-trainer’-concept: vrijwilligers, thuiszorgmedewerkers of andere mensen die veel contact hebben met kwetsbare doelgroepen kunnen worden getraind om fraude te herkennen en signalen door te geven. Op deze manier komen we in contact met mensen die we anders niet of minder bereiken , zoals ouderen of mensen die minder digitaal vaardig zijn.
Net als jullie vinden wij dat een goed geïnformeerde maatschappij de beste verdediging is tegen oplichters. Het doel is om mensen niet alleen te beschermen, maar ze ook de tools te geven om zélf weerbaarder te worden.
Meer over de Fraudehelpdesk:
